Janusz Steinhoff, były wicepremier i były minister gospodarki w dniu 8 sierpnia 2022 na antenie TVN24 postawił zarzuty Prezesowi UOKiK Tomaszowi Chróstnemu. Poważne zarzuty co do etyki i uczestnictwa w kartelu postawił odnośnie działań UOKiK akceptujących powstanie monopolisty wskutek fuzji PKN Orlen i Grupy Lotos.

Zaangażowałem się w kontestowanie tego pomysłu – łączenia Lotosu z Orlenem. Jak można w kraju, w którym funkcjonuje gospodarka rynkowa, tworzyć podmiot, który będzie miał praktycznie monopol na hurtową sprzedaż benzyn i oleju napędowego? – pytał retorycznie Steinhoff.

Jak ocenił były minister gospodarki

“te wszystkie rekordowe wyniki to efekt monopolistycznej pozycji”. – Pamiętajmy o tym, że na stanowisku prezesa Lotosu w ostatnim czasie zasiadała pani Zofia Paryła, którą desygnował prezes Orlenu Daniel Obajtek. Wszystko na to wskazywało, że te dwa podmioty ustalały ceny przy całkowitej bierności Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów – powiedział były minister gospodarki.

Dodał też:

Sama fuzja jest błędnym pociągnięciem. Jest powinnością rządu, żeby tworzyć warunki konkurencji na wszystkich lokalnych rynkach. Za nas musiała zrobić to Unia Europejska. Komisja Europejska te środki zaradcze, które rujnowały interesy Skarbu Państwa, podjęła w trosce o funkcjonowanie konkurencyjnego rynku. Zapłacimy za to cenę w postaci znaczącej straty w majątku Skarbu Państwa.

UOKiK ma obowiązek zwalczać monopolistów, bo te działają co do zasady, na szkodę konsumentów. Dla kolegów swojego pracodawcy Prezes UOKiK robi wyjątek.

Prezes UOKiK jest organem właściwym do wypowiadania się w przypadkach kontroli koncentracji w Polsce. W myśl ustawy, kontrolą prezesa UOKiK są objęte te transakcje, które wywierają lub mogą wywrzeć skutki na terytorium Polski. Zamiar koncentracji podlega obowiązkowi zgłoszenia, jeżeli łączny światowy obrót przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji w roku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia przekracza równowartość 1 mld euro lub łączny obrót na terytorium Polski przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji w roku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia przekracza równowartość 50 mln euro.

W przypadku transakcji zawieranych przez przedsiębiorców, których łączne światowe obroty wynoszą powyżej 5 mld euro, a obroty osiągnięte w UE – powyżej 250 mln euro, wymaga to zgłoszenia do Komisji Europejskiej. Niekiedy koncentracja może podlegać obowiązkowi zgłoszenia również w przypadku, kiedy łączne światowe obroty jej uczestników przekraczają 2,5 mld euro. Zgłoszenie zamiaru koncentracji Komisji Europejskiej wyklucza obowiązek zgłoszenia prezesowi UOKiK, nawet jeśli krajowe progi zgłoszeniowe zostały przekroczone.

PKN Orlen i Skarb Państwa podpisały we wtorek list intencyjny w sprawie przejęcia kontroli kapitałowej przez PKN Orlen nad Grupą Lotos w drodze nabycia bezpośrednio lub pośrednio minimum 53 proc. akcji Lotosu – poinformował PKN Orlen w komunikacie.

Poprzedni Prezes UOKiK również miłośnikiem tworzenia monopolisty

Nie tylko obecny Prezes UOKiK, czyli Tomasz Chróstny, jest zwolennikiem stworzenia monopolisty na rynku (co jest sprzeczne z ideą istnienia UOKiK, który ma zwalczać monopol). Poprzedni Prezes Marek Niechciał (którego Najwyższa Izba Kontroli obwinia o działanie na szkodę konsumentów w sprawie afekty GetBack) również był miłośnikiem stworzenia monopolisty.

W kwestii fuzji Orlenu i Lotosu, z uwagi na obroty obu firm, powinna wypowiedzieć się Komisja Europejska – powiedział PAP w lutym 2018 roku ówczesny prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Marek Niechciał.

W marcu 2022 obecny Prezes UOKiK Tomasz Chróstny zgodził się w imieniu Urzędu na stworzenie monopolisty na rynku. Zgodnie z decyzją UOKiK nowy, multienergetyczny koncern pozostanie właścicielem infrastruktury magazynowej gazu ziemnego. Natomiast warunkiem postawionym przez UOKiK jest sprzedaż Gas Storage Poland, czyli spółki z Grupy PGNiG będącej operatorem systemu magazynów gazu ziemnego w Polsce. Nabywca będzie podlegał zatwierdzeniu przez Prezesa UOKiK i będzie musiał spełnić kryteria umożliwiające zagwarantowanie bezpieczeństwa energetycznego Polski.

Do sprawy będziemy wracać.