Poniżej przedstawiamy obowiązują w 2023 roku koszty zastępstwa procesowego.

Ministerstwo Sprawiedliwości jeszcze nie określiło czy i jakie będą zmiany w kosztach zastępstwa procesowego w roku 2023. Obowiązują póki co stawki z roku 2022. Gdy tylko zostanie upubliczniona zmiana stawek na rok 2023 to ten artykuł zostanie zaktualizowany.

Koszty zastępstwa procesowego w 2022 – sprawy o świadczenie pieniężne

W sprawach cywilnych, na ogół stawka za zastępstwo procesowe uzależniona jest od wartości przedmiotu sporu (roszczenia). Jest to kryterium podstawowe, którym należy kierować się w przypadku nie wskazania kosztów wprost w tekście rozporządzenia. Kwoty wynoszą odpowiednio:

do 500 zł – 90 zł;
powyżej 500 zł do 1500 zł – 270 zł;
powyżej 1500 zł do 5000 zł – 900 zł;
powyżej 5000 zł do 10 000 zł – 1800 zł;
powyżej 10 000 zł do 50 000 zł – 3600 zł;
powyżej 50 000 zł do 200 000 zł – 5400 zł;
powyżej 200 000 zł do 2 000 000 zł – 10 800 zł;
powyżej 2 000 000 zł do 5 000 000 zł – 15 000 zł;
powyżej 5 000 000 zł – 25 000 zł.

Wysokość tych kosztów ulega zmniejszeniu, jeżeli sprawa zakończy się wydaniem nakazu zapłaty w:

postępowaniu upominawczym,
elektronicznym postępowaniu upominawczym,
postępowaniu nakazowym,
europejskim postępowaniu nakazowym

W takim przypadku minimalne stawki są zmniejszane i wynoszą:

do 500 zł – 60 zł;
powyżej 500 zł do 1500 zł – 180 zł;
powyżej 1500 zł do 5000 zł – 600 zł;
powyżej 5000 zł do 10 000 zł – 1200 zł;
powyżej 10 000 zł do 50 000 zł – 2400 zł;
powyżej 50 000 zł do 200 000 zł – 3600 zł;
powyżej 200 000 zł – 7200 zł.

Oczywiście w przypadku skutecznego wniesienia sprzeciwu lub zarzutów opłatę ustala się na zasadach ogólnych.
Koszty zastępstwa procesowego 2022 – prawo rzeczowe

Koszty będą kształtować się odmiennie w przypadku spraw z zakresu prawa rzeczowego. Należą do nich sprawy z zakresu powstania, treści, zmiany i ustania prawa własności i innych praw do rzeczy i zwierząt. Koszty zastępstwa procesowego są wymienione wprost, zależnie od sprawy:

o stwierdzenie zasiedzenia własności nieruchomości – 50% stawki wskazanej w akapicie powyższym zależnej od wartości przedmiotu sporu;
rozgraniczenie – 720 zł;
dotyczących służebności – 480 zł;
naruszenie posiadania – 320 zł;
o wpis w księdze wieczystej lub złożenie dokumentu do zbioru dokumentów – 240 zł;
o zniesienie współwłasności – stawkę obliczoną na podstawie § 2 od wartości udziału współwłaściciela zastępowanego przez radcę prawnego, a w przypadku zgodnego wniosku uczestników – 50% tej stawki;
związanych z korzystaniem z rzeczy wspólnej lub z zarządem rzeczą wspólną – 480 zł;
o usunięcie niezgodności między treścią wpisu w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym – 50% stawki wskazanej w pierwszym akapicie, zależnej od wartości prawa dotkniętego niezgodnością

Koszty zastępstwa procesowego 2022 – sprawy z zakresu prawa rodzinnego

Od rodzaju sprawy uzależnione są również koszty zastępstwa procesowego w sprawach rodzinnych. Stawki są następujące:

rozwód i unieważnienie małżeństwa – 720 zł;
stwierdzenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa – 720 zł;
przysposobienie – 360 zł;
pozbawienie, ograniczenie, zawieszenie lub przywrócenie władzy rodzicielskiej oraz odebranie dziecka – 240 zł;
ustalenie ojcostwa, zaprzeczenie ojcostwa, ustalenie bezskuteczności uznania dziecka oraz rozwiązanie przysposobienia – 480 zł;
rozstrzygnięcie w istotnych sprawach rodziny lub co do zarządu majątkiem wspólnym – 480 zł;
ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami – 720 zł;
alimenty, nakazanie wypłacenia wynagrodzenia za pracę do rąk drugiego małżonka – 120 zł.

W sprawach o podział majątku koszty zastępstwa procesowego są uzależnione od wartości tego majątku i obliczane według zasad ogólnych. Jeżeli jednak małżonkowie będą zgodni i podział nastąpi bez komplikacji, wtedy koszty te ulegają obniżeniu o połowę.
Koszty zastępstwa procesowego 2022 – prawo spadkowe

Sprawy spadkowe obejmują następujące roszczenia:

zabezpieczenie spadku,
dokonanie spisu inwentarza,
odrzucenie spadku,
ogłoszenie testamentu i nakazanie jego złożenia,
zarządu spadku nieobjętego i wyjawienie przedmiotów spadkowych
stwierdzenie nabycia spadku

Koszty zastępstwa procesowego zostały określone na minimalnym poziomie 120 zł. Jeśli jednak przedmiotem postępowania jest ważność testamentu, wzrasta ona do 720 zł.

W sprawach dotyczących działu spadku stawka jest ustalana na podstawie wartości udziału spadkowego uczestnika zastępowanego przez profesjonalnego pełnomocnika. Jeśli między uczestnikami działu spadku nie ma sporu, również i w tym wypadku wysokość stawki jest zmniejszana o połowę.
Koszty zastępstwa procesowego 2022 – prawo pracy

Podobnie jak w przypadku spraw spadkowych czy rodzinnych koszty zastępstwa procesowego w sprawach z zakresu prawa pracy również są uzależnione od rodzaju konkretnej sprawy. Będą się one kształtowały następująco:

nawiązanie umowy o pracę, uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne, przywrócenie do pracy lub ustalenie sposobu ustania stosunku pracy – 180 zł;
wynagrodzenie za pracę lub odszkodowanie inne niż za wypadek przy pracy – 75% stawki od wartości wynagrodzenia lub odszkodowania będącego przedmiotem sprawy;
inne roszczenia niemajątkowe – 120 zł;
ustalenie wypadku przy pracy, jeżeli nie jest połączone z dochodzeniem odszkodowania lub renty – 240 zł;
świadczenie odszkodowawcze należne z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej – 50% stawki obliczonej od wartości odszkodowania będącego przedmiotem sprawy.

Koszty zastępstwa procesowego 2022 – inne sprawy cywilne

Rozporządzenie określające koszty wskazuje również szereg innych spraw z które w postępowaniu cywilnym pełnomocnik otrzyma wynagrodzenie, należą do nich następujące postępowania:

o uchylenie uchwały organu spółdzielni – 360 zł;
o ochronę dóbr osobistych i ochronę praw autorskich – 720 zł;
z zakresu postępowania nieprocesowego w sprawie niewymienionej odrębnie – 240 zł;
o uchylenie wyroku sądu polubownego – 2400 zł;
z zakresu postępowania restrukturyzacyjnego lub upadłościowego – 3600 zł;
o uznanie orzeczenia sądu zagranicznego – 480 zł;
egzekucyjnych przy egzekucji z nieruchomości – 50% stawki obliczonej od wartości przedmiotu sporu, a przy egzekucji innego rodzaju – 25% tej stawki;
ze skargi na czynności komornika – 80 zł;
o wyjawienie majątku – 120 zł;
rejestracji spółki – 2400 zł, a w przypadku rejestracji spółki, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca
umowy udostępnionego w systemie teleinformatycznym – 1200 zł;
rejestracji spółdzielni – 2400 zł;
innych rejestracji – 1200 zł;
zmiany w rejestrze – 720 zł, a w przypadku zmiany w rejestrze przy wykorzystaniu wzorca uchwały udostępnionego w
systemie teleinformatycznym – 360 zł;
o zaopatrzenie tytułu egzekucyjnego w klauzulę wykonalności – 120 zł;
o zwolnienie spod zajęcia rzeczy i praw zabezpieczonych w postępowaniu karnym u osoby podejrzanej o popełnienie
przestępstwa przeciwko mieniu – 120 zł;
o zwrot korzyści uzyskanych kosztem Skarbu Państwa – 120 zł;
o ustalenie autorstwa projektu wynalazczego – 960 zł;
o ustalenie prawa do patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji – 1200 zł;
o naruszenie patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji – 1680 zł;
o stwierdzenie prawa korzystania z wynalazku, wzoru użytkowego lub wzoru przemysłowego albo prawa używania znaku towarowego, lub oznaczenia geograficznego bądź utraty prawa używania oznaczenia geograficznego – 1440 zł;
o przeniesienie patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji – 1680 zł;
o uchylenie uchwały wspólników bądź akcjonariuszy i o stwierdzenie nieważności uchwały wspólników, bądź akcjonariuszy – 1080 zł;
o wyłączenie wspólnika – 1080 zł;
o rozwiązanie spółki kapitałowej – 1080 zł;
o przyznanie prawa pomocy w postępowaniu prowadzonym w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej – 300 zł;
o odszkodowanie lub o zadośćuczynienie związane z warunkami wykonywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania – 240 zł;
o ubezwłasnowolnienie – 480 zł;
o uznanie za zmarłego lub stwierdzenie zgonu oraz rozstrzygnięcie co do aktów stanu cywilnego – 360 zł.

Koszty zastępstwa procesowego 2022 – postępowanie odwoławcze

Oczywiście praca pełnomocnika nie kończy się na ogół w pierwszej instancji. Dlatego też za sprawy odwoławcze stawka jest obliczana osobno. Duże znaczenie ma tutaj rodzaj środka odwoławczego oraz sąd, do którego trafia. Minimalna stawka w postępowaniu przed sądem okręgowym wynosi nie mniej niż 120 zł, przed sądem apelacyjnym i Sądem Najwyższym nie mniej niż 240 zł. Stawka minimalna obowiązuje też w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym. Wynosi ona:

za sporządzenie i wniesienie skargi konstytucyjnej oraz za stawiennictwo na rozprawie – stawka minimalna wynosi 960 zł;
za sporządzenie i wniesienie skargi konstytucyjnej oraz za sporządzenie opinii o braku podstaw do wniesienia tej skargi – stawka minimalna wynosi 480 zł.