Po naszym artykule dotyczącym postępowań, które Państwowa Inspekcja Pracy prowadziła we wrocławskim oddziale ZUS zainteresowaliśmy się kwestią przestępstw mobbingu. Sygnały, jakie otrzymujemy do tej pory od czytelników, także byłych pracowników oddziałów ZUS w całej Polsce, są bardzo niepokojące.

Z relacji naszych czytelników wynika, że w ZUS ich zdaniem dochodziło do mobbingu. Postanowiliśmy na przykładzie wrocławskiego oddziału ZUS sprawdzić w prokuraturze czy zarzuty wobec ZUS potwierdzą się postępowaniami, które prowadzić mieliby prokuratorzy.

Już na samym początku wyjaśniamy, że pismem z dnia 12 października 2020 prokurator Lidia Frątczak poinformowała naszą redakcję, że Prokuratura Rejonowa dla Wrocławia Krzyki Zachód nie prowadziła w okresie 2017 do 2020 żadnej sprawy o przestępstwo mobbingu, którego mieliby się dopuszczać pracownicy wrocławskiego ZUS lub sam ZUS jako pracodawca. W tym zakresie informujemy, że nawet jeśli nasi czytelnicy traktowanie swoich przełożonych oceniają jako mobbing to zawiadomienia nie złożyli. Przynajmniej nie do prokuratury z rejonu, w którym mieści się siedziba wrocławskiego ZUS.

Zawiadomienia o przestępstwach do prokuratury na ZUS we Wrocławiu jako instytucję

W roku 2017 prokuratura prowadziło jedno postępowanie o przestępstwo zarzucane ZUS jako podmiotowi prawnemu, czyli instytucji. W 2018 roku nie było żadnych zgłoszeń. W 2019 było jedno i w 2020 również – jak dotąd- było jedno zawiadomienie. Z informacji jakie uzyskaliśmy zgłaszane w tych latach przestępstwa, których miał się dopuścić Zakład Ubezpieczeń Społecznych dotyczyły:

Uporczywe naruszanie praw pracowniczych poprzez pomocnictwo w zorganizowaniu przetargów, w których zadeklarowano zbyt niską kwotę zapłaty za świadczone usługi

Uporczywe naruszanie praw pracowniczych w okresie 2017-2018, tj. o czyn z art. 218 par 1a kodeksu karnego

Narażenia na niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowie poprzez niezadbanie o bezpieczeństwo osób chorych i niepełnosprawnych przed miejscem zamieszkania tj. o czyn z art 160 par 1 kodeksu karnego.

Zawiadomienia o przestępstwach do prokuratury na pracowników wrocławskiego ZUS

Powyższe to zarzucane ZUS oddział Wrocław przestępstwa, których dopuścić się miał Zakład jako podmiot prawny, czyli instytucja. Zapytaliśmy jednak również prokuraturę o to jakie zawiadomienia w latach 2017-2020 złożono na pracowników ZUS we Wrocławiu. W tym także bez imiennego wskazania pracownika, albo ze wskazaniem pracownika zajmującego się konkretną sprawą.

Jak się okazuje w 2017 roku prokuratura otrzymała trzy zawiadomienia.
W 2018 roku było to cztery zawiadomienia o przestępstwach jakie mieli się dopuścić osoby zatrudnione w ZUS.
W latach 2019 i 2020 nie było ani jednego zawiadomienia na pracowników ZUS.

Czego dotyczyły powyższe siedem zawiadomień?

zabór w celu przywłaszczenia środków pieniężnych z wypłacanej emerytury w łączniej kwocie 6543,86zł przez pracowników ZUS tj. o czyn z art. 278 par. 1 kodeksu karnego.

podanie nieprawidłowych danych przez pracowników ZUS sporządzających wskazane dokumenty, tj. o czyn z art. 271 paragraf 1 kodeksu karnego

przekroczenie uprawnień między innymi przez pracowników ZUS poprzez rozpoznanie sprawy dotyczącej wysokości przyznanego świadczenia, tj. o czyn z art 231 paragraf 1 kodeksu karnego.

niedopełnienie obowiązków i przekroczenie uprawnień przez pracowników ZUS w okresie 2016-2018 tj. o czyn z art 231 paragraf 1 kodeksu karnego

doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 300zł przez pracowników ZUS w sprawie zawartej ugody dotyczącej podniesienia świadczeń emerytalnych tj. o czyn z art. 286 paragraf 1 kodeksu karnego.

Jak zatem widać na wrocławski ZUS zarówno jako instytucja, ale również na osoby zatrudnione w tym Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, były składane zawiadomienia o możliwości popełnienia przez nich przestępstw.

Czy prokuratura potwierdziła zarzucane przestępstwa Zakładowi i jego pracownikom?

Czy prokuratura potwierdziła zarzucane czyny i wniosła do sądu akty oskarżenia? Nie.

W latach 2017, 2018 i 2019 w sześciu sprawach odmówiła wszczęcia śledztwa lub dochodzenia. W 2018 roku w dwóch sprawach umorzyła wobec braku znamion czynu zabronionego.

Zapytaliśmy prokuraturę czy w tym okresie prowadziła jakieś postępowanie dotyczące przestępstwa mobbingu i uzyskaliśmy negatywna odpowiedź. Zero takich postępowań było zgłaszanych w okresie od stycznia 2017 do października 2020. Również nie prowadzono w tym czasie postępowań w sprawie uporczywego nękania przez pracowników ZUS tj. o czyn z art. 190a kodeksu karnego.

Prokuratura poinformowała nas, że prowadziła dwa postępowania o czyn z art. 271 kodeksu karnego (podanie nieprawidłowych danych przez pracowników ZUS sporządzających wskazane dokumenty). Jedno z nich zostało połączone do postępowania prowadzonego przez inną jednostkę prokuratury. Natomiast w drugim wydano postanowienie o odmowie wszczęcia dochodzenia.

Dużo skarg na ZUS, ale mało którzy decydują się na złożenie zawiadomienia

Czy ilość zawiadomień, które wpłynęły na wrocławski ZUS jest duża, czy mała? Na to pytanie każdy czytelnik sam musi sobie odpowiedzieć. Czy zarzucane czyny są poważne, czy można je bagatelizować? To również każdy czytelnik powinien sam sobie ocenić.

Do naszej redakcji dociera dużo skarg na oddziały ZUS w całej Polsce. Również na konkretnych pracowników, w tym naczelników i dyrektorów. Na przykładzie wrocławskiego ZUS można wysunąć domniemanie, że większość skarżących się nie decyduje się na powiadomienie prokuratury.

Nie mamy odniesienia do innych oddziałów ZUS. Zgłaszają się do nas czytelnicy z Zielonej Góry, z Poznania oraz z Piły, którzy twierdzą, że doświadczyli czynów zakazanych. Nasi reporterzy podejmą próbę ustalenia w odpowiednich prokuraturach czy i ile i jakie przestępstwa były zgłaszane na tamte Zakłady.

Jeśli doświadczyliście przykrości ze swoim Zakładem Ubezpieczeń Społecznych to napiszcie nam o swoich doświadczeniach na redakcja@czasfinansow.pl. Jeżeli składaliście zawiadomienia na pracownika ZUS lub jakiś ZUS jako instytucję i chcielibyście opisać nam swoją historię to również zachęcamy do skontaktowania się z nami. Jeśli macie aktualnie problemy z jakimś Zakładem i potrzebujecie wsparcia lub interwencji dziennikarskiej w Waszej sprawie to również zapraszamy do kontaktu.